Bạn muốn quá trình niềng răng nhanh chóng hoàn thành nhưng vẫn đảm bảo chất lượng? Bạn nóng lòng muốn ăn thật thỏa thích mà không lo ngại về mắc cài và dây cung? Muốn như thế, ngay từ những ngày đầu niềng răng, bạn phải tuân thủ những nguyên tắc cơ bản về chế độ ăn uống dành cho người niềng răng. Đây chính là tiền đề vừa giúp cho hiệu quả niềng răng được tốt nhất vừa nâng cao sức khỏe của bạn. Trong bài viết này, chúng tôi sẽ đưa ra cho bạn một vài gợi ý nhỏ liên quan đến chế độ dinh dưỡng tốt nhất sau khi niềng răng.
Tại sao người niềng răng cần chú ý lựa chọn thực đơn?
Bình thường, khi chẳng may ăn phải một món ăn cứng là bạn đã cảm thấy răng bị đau, ê nhức và hơi khó khăn nếu ăn thêm những món khác. Trong khi đó, niềng răng là quá trình nha sĩ tác động ngoại lực vào răng thông qua các mắc cài và dây cung, khiến răng càng thêm yếu và nhạy cảm. Những lúc này, bạn không thể muốn ăn gì thì ăn bởi vì chế độ ăn ảnh hưởng rất lớn đến hiệu quả và thời gian niềng răng.
Một trong những nguyên nhân chính gây đau nhức sau khi niềng răng là lực tác động của dây cung và mắc cài. Những ngày đầu, khi bạn chưa quen với lực kéo của dây cung thì sẽ cảm thấy đau, ê âm ỉ, ăn uống khá bất tiện. Đồng thời, chính sự tác động của mắc cài và dây cung trong việc co kéo và điều chỉnh răng về vị trí mong muốn khiến cho răng trở nên yếu hơn bình thường khá nhiều. Nếu chế độ ăn của bạn vẫn giữ như lúc chưa niềng răng thì sẽ rất khó khăn khi nhai. Chính vì thế, bạn nên chú ý đến chế độ ăn uống để tránh làm tổn thương cũng như gây đau đớn cho răng.
Nguyên nhân tiếp theo có thể đến từ việc bạn chưa quen thuộc với sự xuất hiện của mắc cài và dây cung trên răng. Trong giai đoạn đầu, các bộ phận trong miệng như má, môi, lưỡi, nướu, chưa thích ứng kịp với bộ khí cụ lạ lẫm này, do đó bạn sẽ luôn trong trạng thái vướng víu, không thoải mái khi ăn, nhai, giao tiếp…
Nhưng bạn cũng đừng lo lắng quá nhé! Sau một vài tuần tiếp theo, bạn sẽ thấy quen dần với việc đeo mắc cài. Cảm giác ê buốt, khó chịu sẽ vơi bớt đi, cảm thấy đau khi ăn cũng sẽ không còn nữa. Tùy vào cơ địa cũng như độ nhạy cảm của răng, mà mỗi người sẽ có biểu hiện khác nhau, chẳng hạn ở người răng đã nhạy cảm sẵn, sau khi niềng răng sẽ thấy đau, ê ẩm nhiều hơn so với người bình thường.
Nhưng nhìn chung, để đẩy nhanh quá trình thích ứng với việc niềng răng, bạn cần phải chú trọng đến chế độ ăn uống, tránh trường hợp răng trở nên đau nhức hay nhạy cảm hơn.
Nên ăn gì sau khi mới niềng răng?
Thời gian đầu khi mới niềng răng, chắc chắn bạn sẽ cảm thấy răng ê nhức rất khó chịu. Tiếp sau đó, khoảng 2,3 ngày sau, khi nha sĩ kiểm tra, xiết răng, răng sẽ chịu lực tác động mạnh và cảm giác căng tức sẽ âm ỉ hơn. Chính vì thế, bạn cần phải ưu tiên những món ăn mềm, lỏng, ít mảnh vụn và đủ dinh dưỡng, đảm bảo cho răng dễ dàng nhai, cụ thể:
- Các thực phẩm chế biến từ sữa như các loại thức uống từ sữa, sữa chua, phô mai, bơ mềm, các loại bánh sữa mềm… Những thực phẩm này không chỉ dễ ăn, dễ hấp thụ mà còn cung cấp lượng dinh dưỡng dồi dào. Bên cạnh đó, bạn có thể ăn thêm chocolate, các loại bánh như brownies, cookies mềm có độ ngọt vừa phải thôi nhé!
- Các món ăn làm từ trứng, vừa mềm vừa có nhiều Vitamin D, rất tốt cho sức khỏe răng miệng.
- Ăn các loại tinh bột như ngũ cốc, các loại mì, cơm nấu chín mềm, bánh mỳ, bánh ngọt xốp, mềm không rắc hạt để tránh hạt lọt vào các khe mắc cài, rất khó để lấy. Các loại thực phẩm này vừa ngon miệng vừa bổ dưỡng, mang lại nguồn dinh dưỡng khá lớn cho cơ thể, giúp no lâu hơn từ đó bạn cũng hạn chế hoạt động của răng hơn.
- Các loại thức ăn được nấu, ninh chín hay hầm trong nhiều giờ như cháo, súp, bún, phở,…, rất mềm và dễ nhai.
- Khi ăn thịt (thịt lợn, gia cầm và hải sản) bạn nên chế biến cẩn thận, mềm, nhỏ hơn bình thường như thịt băm viên, thịt hầm. Đôi khi nhỏ quá khiến bạn không thể cảm nhận được mùi vị nhưng như thế sẽ tốt hơn.
- Ăn nhiều rau quả, các món luộc, hấp, đậu phụ, các món nghiền như khoai tây… để bổ sung vitamin, chất xơ, protein,…
- Trái cây như táo, chuối, dưa hấu nên dùng dưới dạng nước ép.
Đến bước này, về cơ bản là các bạn đã có thể xây dựng một chế độ ăn riêng cho mình rồi đấy! Nếu vẫn còn băn khoăn, bạn nên tìm hiểu thêm về một số gợi ý về thực đơn phù hợp nhất dành cho người niềng răng nhé!
Không chỉ chế độ ăn mà cách ăn cũng là nhân tố quan trọng, ảnh hưởng rất lớn đến quá trình niềng răng. Đối với các trường hợp đeo niềng, việc nhai sẽ khá khó khăn nên bạn cần thận trọng hơn khi ăn uống cần. “Ăn chậm, nhai kỹ” là kim chỉ nam cho các bạn niềng răng đấy! Bạn nên ăn một cách chậm rãi và từ tốn để răng có thời gian nghỉ, tránh vận động mạnh và liên tục. Bên cạnh đó, bạn cần chú trọng đến việc vệ sinh răng miệng, tốt nhất là từ 2 – 3 lần/ngày vào các buổi sáng, trưa, tối.
Khi hình dung được tầm quan trọng của việc có một chế độ ăn tốt và vệ sinh răng miệng đúng cách, quá trình niềng răng của bạn sẽ nhanh và hiệu quả hơn. Không những thế, trong khi niềng, bạn vẫn đảm bảo cung cấp cho cơ thể đầy đủ chất dinh dưỡng cần thiết, vừa nâng cao sức khỏe, vừa hình thành thói quen ăn uống đảm bảo khoa học.
Hạn chế ăn gì sau khi niềng răng
Bên cạnh những loại thức ăn được khuyên dùng, bạn cần hạn chế tối đa các đồ ăn cứng, dai, quá nóng hoặc quá lạnh. Thức ăn cứng, dai sẽ khiến răng và hàm phải hoạt động mạnh và lâu hơn để nghiền nát thức ăn. Trong khi đó, răng mới niềng rất yếu, vừa gây ra cảm giác đau vừa khiến cấu trúc hàm đang trong quá trình chuyển dịch do sự siết chặt sẽ bị lệch lạc, không theo đúng vị trí mong muốn ban đầu khiến cho quá trình niềng bị kéo dài hơn. Tồi tệ hơn các mắc niềng có thể bị đứt hoặc bung ra. Còn khi dùng thực phẩm quá nóng hoặc quá lạnh, răng sẽ trở nên ê buốt và nhạy cảm hơn, khiến bạn gặp khó khăn trong những lần ăn tiếp theo.
Chính vì thế, bạn nên loại bỏ khỏi chế độ ăn của mình các loại thực phẩm sau:
- Các loại thức ăn dai và dẻo như bánh nếp, bánh dày, xôi chiên có vỏ dai cứng bởi chúng có thể khiến răng bạn đau nhức thêm nhiều đấy!
- Các thực phẩm giòn như bỏng ngô, khoai tây chiên, đồ chiên giòn
- Những thực phẩm cứng và dai, khó nhai, cần nhiều lực như như kẹo cao su, kẹo mạch nha, đá viên, xương, sụn,… hoặc cần phải nhai nhiều lần như bắp ngô luộc, thịt gà, gân bò,…
- Các món ăn quá nóng như lẩu, canh…, hoặc quá lạnh như đá, kem,… hoặc quá cay đều không tốt cho răng niềng.
Tuy vậy, cũng không thể ngăn cản hoàn toàn việc các bạn ăn những món này bởi vì hầu hết chúng đều góp phần cung cấp những khoáng chất có lợi cho sức khỏe. Nhưng các bạn có thể đổi phương pháp chế biến để món ăn được mềm và dễ nhai hơn, chẳng hạn thịt gà khó quá dai thì bạn có thể hầm mềm hoặc xé nhỏ ra để ăn.
Và đến khi răng đã ổn định và thích nghi với việc đeo niềng răng, bạn có thể thoải mái hơn trong việc ăn uống. Nhưng bạn cần phải xem xét cơ địa của mình xem đã đến thời điểm thích hợp để ăn uống “thả ga” chưa chứ đừng chạy theo người khác nhé! Khi đã đảm bảo mọi thứ đã trở về như bình thường, bạn nên duy trì chế độ ăn uống với thực đơn đa dạng, đầy đủ các chất, đặc biệt cần bổ sung protein.
Hành trình nào cũng vấp phải những khó khăn lúc ban đầu, quan trọng là bạn có đủ vững vàng và kiên định để vượt qua hay không. Thông qua những lưu ý về các thực phẩm nên và không nên ăn đối với người niềng răng, chúng tôi hy vọng rằng các bạn sẽ tự xây dựng cho mình một chế độ ăn uống hợp lý và đầy đủ dinh dưỡng nhất. Chúc các bạn thành công!